همه ما هر روزه و در زندگی فردی و اجتماعی خود با مسائل گوناگونی روبرو هستیم که برای حل انها لاجرم باید تصمیم گیری کنیم. برخی از این تصمیمات بسیار کوتاه مدت هستند و تاثیر چندانی در زندگی ما ندارند مانند تصمیم برای انتخاب غذای ناهار یا خرید بک لباس. اما برخی دیگر ممکن است آینده زندگی کاری، خانوادگی و اجتماعی ما را تحت تاثیر قرار دهند مانند تصمیم برای ازدواج و انتخاب همسر یا انتخاب شغل.
در برخی موارد تصمیماتی که یک فرد یا گروه اتخاذ می کنند، ممکن است بر زندگی گروه بیشتری (حتی کل جامعه) تاثیرگذار باشد. مثلاً تصمیماتی که مدیر یک کارخانه اتخاذ می کند در صورتی که به موفقیت نینجامد ممکن است بر زندگی کل کارگران آن کارخانه تاثیر گذار باشد یا تصمیماتی که یک دولت برای اجرای سیاست خاصی در نظر می گیرد ممکن است موجب افزایش سطح رفاهی مردم کشور شود و یا فشار اقتصادی بیشتری بر آنها وارد کند.
برای حل هر مسئله ای معمولاً چندین راه حل و یا انتخاب وجود دارد. در بسیاری از موارد منابع کافی، زمان لازم و … در اختیار ما نیست که بتوانیم از همه راه حلها استفاده کنیم. بنابراین ناچاریم آنها را اولویت بندی کرده و یکی از آنها را انتخاب کنیم.
هدف از تصمیم گیری عبارتست از:
اولویت بندی گزینه های موجود جهت انجام برنامه ریزی و سیاست گذاری
انتخاب بهترین گزینه از میان گزینه های موجود، بطوریکه بیشترین انطباق را با اهداف مورد نظر داشته باشد
مدیران سطح بالا (بالاترین سطح مدیریت) هدف از تصمیم گیری، معیارهای اصلی تأثیر گذار بر هدف مورد نظر و نیز راههای دستیابی به هدف (گزینه ها) را تعیین می کنند.
مسئله تصمیم گیری به مدیران سطوح میانی منتقل شده و آنها وظیفه دارند نسبت به جمع آوری اطلاعات پشتیبان تصمیم و تکمیل اطلاعات تصمیم گیری اقدام نمایند.
جمع آوری اطلاعات پشتیبان تصمیم معمولاً توسط کارشناسان سطح پایین تر و بر اساس داده های موجود، تجربه کاری و … انجام می شود.
به طور کلی محیط اطراف ما، مجموعه ای از عناصر و اجزایی است که با یکدیگر ارتباط داشته و بر هم اثر متقابل دارند. بعنوان مثال اقتصاد به انرژی و منابع کمیاب وابسته است، دستیابی به منابع به موقعیت جغرافیایی یک کشور و سیاست آن وابسته است، موقعیت سیاسی به توانایی نطامی و توانایی نظامی به فن آوری بستگی دارد. فن آوری نیز به وجود ایده ها و منابع و پذیرش ایده ها و عملیاتی کردن آنها نیز به پشتیبانی سیاستمداران و دولت ها بستگی دارد و این سیر توالی همچنان ادامه دارد. بدیهی است که ذهن انسان در چنین شبکه پیچیده عوامل، نمی تواند اولین علل و آخرین معلول ها را شناسایی کند.
امروزه در این دنیای پیچیده، برای حل مسائل به منابع اطلاعاتی بیش از آنچه در دسترس است، نیاز می باشد. در بررسی موضوعات مختلف سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، فرهنگی، فناوری و … باید اولویت ها را تعیین کرد. به عبارت دیگر باید در خصوص اولویت یک هدف نسبت به دیگری به نوعی توافق دست یافت که این توافق در مورد مسائلی که از احتمال خطای بالایی برخوردارند، بسیار دشوار است.
مدیران ممکن است در فرآیند تصمیم گیری راجع به یک موضوع بوسیله اطلاعات گوناگون ارائه شده از سویی کارشناسان و مشاوران خود دچار نوعی سردرگمی شوند. لذا برای بررسی نظرات متفاوت و تشخیص موقعیت های مختلف نیاز به مشاوره دارند تا موضوعات مهمی را که آنها را به نتایج بهتر می رساند، شناسایی کنند. فرآیندهای ذهنی معمول که برای حل مسائل زندگی روزمره بکار می روند، ممکن است در موضوعات پیچیده که نظرات و ایده های متفاوت زیادی وجود دارند کاربردی نداشته و تصمیم گیر را دچار سردرگمی کنند. زمانی که در مورد یک مسئله نظرات متفاوت وجود دارد باید بررسی کنیم که آیا تفکر و ادراک از مسئله ما را به یک راه حل واقعی رهنمون می شود یا خیر؟
بیشتر افراد بر این باورند که تصمیم گیری در مورد برخی از مسائل پیچیده آنقدر مشکل است که روشهای معمول برای حل مسائل کارایی نداشته و باید نوعی تفکر پیچیده برای حل مسائل پیچیده بوجود آورد. با این وجود حتی فکر کردن به شیوه های ساده خود بسیار مشکل است. پس اگر بررسی چند ایده در یک زمان و فکر کردن در باره آنها، نیازمند تلاش زیاد است چگونه می توان مسائل پیچیده را تجزیه و تحلیل کرده و درک نمود؟
آنچه مورد نیاز است شیوه پیچیده ای برای تفکر نیست بلکه باید چاره ای پیدا کنیم که ما را قادر سازد در خصوص مسائل پیچیده به شیوه ساده ای تفکر کنیم
یادگیری تکنیک های موجود در زمینه تصمیم گیری مدیران را برای تصمیم گیری دقیق و با ضریب خطای کمتر یاری می کند.
در جزوه زیر زمینه آشنایی مختصرشما علاقه مندان را با همه مدل های رایج تصمیم گیری فراهم می کنیم .
جزوه دست نویس کاربرد تئوری های تصمیم گیری در مدیریت دکتر مرتضی شفیعی
در این جزوه با سرفصل های آموزشی زیر در زمینه کاربرد تئوری های کمی در مدیریت مواجه می شوید.
مدل هایی مثل :
مراحل تصمیم گیری
شرایط تصمیم گیری
مدل سازی ریاضی
جدول تصمیم
درخت تصمیم
تئوری بازی ها
مدل برنامه ریزی خطی
تصمیم گیری چند معیاره(MCDM,MODM,MADM)
بی مقیاس سازی فازی
بی مقیاس سازی خطی
روش آنتروپی شانون
روش کمترین مجذورات موزون
روش بردار ویژه
روش LINMAP
روش رضایت بخش شمول
روش لکسیکوگراف
روش پرموتاسیون
روش مجموع ساده (SAW:SIMPLE ADDITIVE WEIGHTING)
روش TOPSIS
مدل ELECTRE1,2,3
تحلیل سلسله مراتبی تصمیم AHP
تحلیل سلسله مراتبی شبکه ای ANP
*****
دانلود جزوه دست نویس کاربرد تئوری های تصمیم گیری در مدیریت دکتر مرتضی شفیعی
دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز ، دانشکده مدیریت
در ۶۸ صفحه بصورت فایل پی دی اف و دست نویس
قیمت ۱۰۰۰۰ تومان
